Πώς παράγεται το τεχνητό χιόνι;

Για δεκαετίες το χιόνι απασχολούσε τους διοργανωτές των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων.

Το 1960, στο Squaw Valley στην Καλιφόρνια, το χιόνι έφτασε μόνο μια μέρα πριν από την έναρξη των αγώνων. Δεκαέξι χρόνια αργότερα, στο Ίνσμπρουκ της Αυστρίας, στρατιώτες έφεραν φορτηγά με χιόνι.

Αυτό άλλαξε για τους αγώνες του 1980 στο Lake Placid, στην πολιτεία της Νέας Υόρκης, τους οποίους οι διοργανωτές ονόμασαν «αδιάβροχους» Ολυμπιακούς Αγώνες. Ήταν οι πρώτοι που αντικατέστησαν το φυσικό χιόνι με νιφάδες φτιαγμένες από τον άνθρωπο. Το Yanqing στο βορειοδυτικό Πεκίνο, όπου διεξάγωνται οι φετινοί αγώνες, έχει κατά μέσο όρο μόλις 21 εκατοστά χιονιού το χρόνο, που σημαίνει ότι θα είναι οι πρώτοι που θα βασίζονται εξ ολοκλήρου στο τεχνητό χιόνι. Αυτό έχει προκαλέσει παράπονα για σπατάλη. Αλλά σχεδόν κάθε χιονοδρομικό κέντρο χρησιμοποιεί το υλικό. Τι είναι το τεχνητό χιόνι και πώς κατασκευάζεται;

Στη φύση, όταν οι υδρατμοί στην ατμόσφαιρα κρυώνουν αρκετά, συμπυκνώνονται και πέφτουν στο έδαφος, μια διαδικασία που βοηθείται από πυρήνες, μικροσκοπικές ακαθαρσίες όπως αλάτι ή βακτήρια γύρω από τα οποία σχηματίζεται πάγος. Χωρίς αυτά, το καθαρό νερό θα απαιτούσε θερμοκρασία -39°C για να παγώσει. Το μεγαλύτερο μέρος του τεχνητού χιονιού γίνεται με κανόνια χιονιού. Αυτά ψεκάζουν νερό μπροστά από ένα ρεύμα πεπιεσμένου αέρα. Καθώς η ψυκτική ικανότητα του αέρα μειώνεται, μειώνεται και η ποσότητα του νερού που μπορεί να αντληθεί μέσω του μηχανήματος. Στους -4°C ένα κανόνι χιονιού μπορεί να λειτουργήσει με υγρασία περίπου 80%. Αλλά εάν η εξωτερική θερμοκρασία είναι -1°C, αυτή πρέπει να μειωθεί σε περίπου 30% υγρασία, απαιτώντας περισσότερη ενέργεια για την παραγωγή της ίδιας ποσότητας χιονιού. Στο Yanqing, όπου οι χειμώνες τείνουν να είναι κρύοι αλλά ξηροί, περίπου 200 κανόνια φύσηξαν το χιόνι στις πλαγιές.

Άλλα μηχανήματα, γνωστά ως λόγχες χιονιού, χρησιμοποιούν την ίδια αρχή με ένα κανόνι χιονιού αλλά σε στύλους ψηλά από το έδαφος, δίνοντας στο νερό περισσότερο χρόνο να παγώσει και να πέσει ως λεπτή σκόνη χιονιού. Ορισμένα θέρετρα προσθέτουν επιπλέον πυρήνες στο νερό για να ενθαρρύνουν τη δημιουργία πάγου, επιτρέποντας τη δημιουργία χιονιού σε υψηλότερες θερμοκρασίες. Ωστόσο, πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Αυστρίας και της Γαλλίας, απαγορεύουν αυτού του είδους τα πρόσθετα λόγω των δυνητικά επιβλαβών επιπτώσεών τους στην ανάπτυξη των φυτών.

Το πρόβλημα με αυτές τις μεθόδους είναι ότι καταναλώνουν τεράστιες ποσότητες νερού και ενέργειας. Επιστήμονες στην Αυστρία πειραματίζονται με έναν λιγότερο σπάταλο τρόπο. Η Neuschnee, μια startup της οποίας το όνομα σημαίνει «νέο χιόνι» στα γερμανικά, έχει αναπτύξει ένα εργαλείο που αναδημιουργεί τις φυσικές συνθήκες σχηματισμού χιονιού. Τα λεπτά σταγονίδια νερού ψεκάζονται σε ένα θάλαμο, δημιουργώντας ένα σύννεφο. Στη συνέχεια προστίθενται μικρά σωματίδια πάγου, τα οποία συνδέονται με τα αέρια μόρια του νερού και σχηματίζουν μεγαλύτερους κρυστάλλους, οι οποίοι πέφτουν στον πυθμένα του θαλάμου ως χιόνι. Η μέθοδος είναι πολλά υποσχόμενη, αλλά έχει μειονεκτήματα σε σύγκριση με τα κανόνια. Χρειάζεται πιο χαμηλές θερμοκρασίες. Και το χιόνι που κάνει είναι πολύ κοντά στο φυσικό υλικό.

Αυτό μπορεί να ακούγεται καλό, αλλά είναι πρόβλημα για τους Ολυμπιακούς αθλητές. Το χιόνι που προέρχεται από ένα κανόνι είναι πιο πυκνό από το φυσικό χιόνι, περίπου 450 κιλά ανά κυβικό μέτρο σε σύγκριση με έως και 250 κιλά. Εξαιτίας αυτού, λιώνει πιο αργά και παρέχει μια σκληρότερη, πιο παγωμένη επιφάνεια για να γλιστρήσει. Ανησυχητικό για έναν αρχάριο, αλλά ιδανικό για αθλητές που αναζητούν ταχύτητα. Κι όπως όλα δείχνουν, οι πρώτοι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες που χρησιμοποιούν εξ ολοκλήρου τεχνητές πίστες δεν θα είναι πιθανώς οι τελευταίοι.